کد مطلب:20504 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

دربارهء شروع خودسازي و خودشناسي چه روشي را پيشنهاد مي كنيد؟

همهء مفاسدي كه از انسان سر مي زند, از طغيان غرائز جسمي يا طغيان خودخواهي و خودپرستي وديگر صفات بد است . اگر مي خواهي در طريق خود سازي قرارگيري , بايد با طغيان ها مبارزه كني .

اگر غريزهء شهوت تو را به گناه مي كشاند, با آن به وسيلهء كم خوردن و روزه گرفتن و پرهيز از ديدن مناظرشهوت انگيز مبارزه كن و نفس را به كنترل عقل در آور و اگر حب جاه و مقام و علاقه داري هميشه مطرح شوي و ازتو تعريف و تمجيد شود, به خود آي و فكر كن چه بوده اي و چه هستي و چه خواهي شد. امام اميرالمؤمنين 7فرمود:.(1)

ببين اگر دوست داري با افراد لاابالي دوست باشي و از افراد متدين دوري كني , از رفتن به مسجد و نماز جماعت دوري كني , در رفتارت تجديد نظر و فكري به حال خود كن . ببين چه شده است از اين مكان هاي خوب بدست مي آيد و از افراد خوب ناخوشايندي ؟ آيا خوبان , ضرر يا مفسده اي دارند كه از آن ها دوري مي كني يا روحت ازروشنايي به كسالت و تاريكي رو آورده است ؟! نكند تبليغات بد تو را از راه به در برده يا گوش به حرف رفيق ناباب داده اي ؟!

در حديث آمده است : .(2) اگر مي خواهي خدايت را بشناسي , اول خودت رابشناس . يك معناي حديث اين است كه اگر هر كس خود و صفات و عظمت فردي را كه دارد بشناسد, پس به عظمت خدا مي برد. معناي ديگر اين است كه هر كس نَفْس و هواهاي نفساني خود را شناخت و خود را از آن ها تهذيب كرد واز رذائل اخلاقي , خود را شست , در سايهء تقوا و پاكي دل , از راه دل , خدا را مي شناسد, چون مانع شناخت و رسيدن به خدا, آلودگي هاي نفساني است و وقتي آن ها از سر راه برداشته شد, راه شناخت خدا باز مي شود. پس :

1 در ابتداي راه خودشناسي و خودسازي بايد با مراجعه به علم اخلاق كه متصدي شناساندن اخلاق خوب و بداست , كم كم نفس را از آفات دور كني و به جاي آن گل بنشاني . اول سرزمين وجودت را از خار و خاشاك پاك كرده و بعد گل صفات اخلاقي پسنديده را در آن بنشان . اين كار مهم را علم اخلاق و در كنار آن اخلاق عملي بر عهده دارد.

2 دوري از دوستان ناباب و پيدا كردن دوستان خوب , به خصوص استادي كه مهذّب باشد و گاهي در خدمت اوحضور يابي و با وي سخن بگويي و از او هدايت و راهنمايي بطلبي .

3 تصميم بر ترك گناهان بگير. غالب مردم مي دانند چه چيز گناه است . اگر در كاري شك داشتي گناه است احتياط مي كني و آن را انجام نمي دهي و بعد سؤال مي كني .

4 واجباتي را كه بر عهدهء شما است , به خوبي و به موقع انجام بده , مخصوصاً نماز را به موقع و با حالتي خوش درمسجد و با جماعت بخوان . نمازِ خوب سدّ محكمي در برابر گناهان است .

5 با پدر و مادر و بزرگسالان و همه , به نيكي و احسان رفتار بنما و از اذيّت و آزار ديگران مخصوصاً پدر و مادرخودداري كن .

6 گاهي و حتي هر روز چند دقيقه با خدا حرف بزن و با او مناجات و درد دل كن و سر بر خاك بنه و بگو: الهي العفو.

(پـاورقي 1.صادق احسانبخش , آثار الصادقين , ج 16 ص 241 به نقل از غررالحكم .

(پـاورقي 2.مهدوي كني , اخلاق عملي , ص 54